Amed’in Licê ilçesine bağlı Fîs köyünde gerçekleştirdiği kuruluş kongresiyle Kürdistan ve Ortadoğu’da yarım asra damgasını vuran Kürdistan İşçi Partisi (Partiya Karkerên Kurdistan – PKK) 12’nci Olağanüstü Kongresi’ni Medya Savunma Alanları’nda gerçekleştirdi.
1970’li yılların siyasi-toplumsal atmosferinin etkisiyle, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın öncülüğünce bir öğrenci grubu olarak bir araya gelen gençlerden oluşan grup, geride kalan 52 yılda Kürdistan, Türkiye ve Ortadoğu’ya damgasını vurdu.
‘BAŞ AŞAĞI GİDEN TARİHE RADİKAL BİR MÜDAHALE’
İlk başlarda “Apocular” olarak adlandırılan hareket, Kürt kimliği, dili ve kültürü adına her şeyin inkar ve imha saldırılarına maruz kaldığı bir dönemde Önder Apo, “baş aşağı giden tarihe radikal bir müdahale” olarak tarihsel bir çıkışı gerçekleştirdi.
1973 Newrozu’nda Ankara’nın Çubuk Barajı’nda bir grup arkadaşıyla bir araya gelen Önder Apo, “Kürdistan Sömürgedir” belirlemesi ve tezini arkadaşlarıyla paylaşır.
‘KİMSENİN ADINI BİLE ANMAYA CESARET ETMEDİĞİ ÜLKE…’
“Biz kimsenin adını bile anmaya cesaret edemediği bir ülkenin yurtseverliğini üstlendik” diyen Önder Apo, her anı soluk soluğa mücadeleyle geçen 52 yılda sürekli değişim ve dönüşüm diyalektiğini esas alarak mücadeleyi büyüttü.
Siyasi, toplumsal, düşünsel hamle ve atılımların yanı sıra; barış, özgürlük, demokratik toplum gibi hedeflere götüren araçlarda da sürekli değişim-dönüşüm esas alındı.
Söz konusu yapısal, programatik ve örgütsel değişim-dönüşümlerin yapıldığı yer ise parti kongreleri oldu.
DÜNDEN BUGÜNE PKK’NİN KONGRELERİ
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan, 27 Şubat 2025 tarihindeki “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı”yla da hareketin önüne yeni bir değişim-dönüşüm süreci koydu.
İşte, 27 Kasım 1978 tarihinde Amed’in Lîcê ilçesine bağlı Fîs köyünde kuruluş kongresini yapan PKK’nin o günden bugüne gerçekleştirdiği kongreleri ve o kongrelerin temel hususları:
KURULUŞ KONGRESİ
Amed’in Lice ilçesine bağlı Fis köyünde Önder APO öncülüğünde 26-27 Kasım 1978 tarihinde yapılan kongrede PKK’nin kuruluşu ilan edildi.
22 kişinin katıldığı kongrede partinin programı, tüzüğü ve manifestosu kabul edildi. Önder Apo, partinin genel sekreteri olarak seçildi.
PKK’nin kuruluşundan kısa süre sonra, 12 Eylül 1980 darbesi gerçekleşti. Partinin birçok kurucu ve önder kadrosu tutuklandı.
PKK öncü kadroları ve sempatizanlarının zindan direnişi darbecilere büyük darbe vururken, PKK’nin yenilmez iradesini ortaya koydu.
İKİNCİ KONGRE: GERİLLA MÜCADELESİNİ BAŞLATMA KONGRESİ
PKK’nin 2’nci kongresi, 20-25 Ağustos 1982 tarihlerinde Filistin Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin Suriye-Ürdün sınırındaki bir kampında 65 delegenin katılımıyla gerçekleşti.
Kongrede alınan “mültecileşmekten kurtulma, ülkeye dönerek gerilla mücadelesini başlatma” kararı önem taşıyor.
ÜÇÜNCÜ KONGRE: ARGK’NİN İLANI
PKK’nin 3’üncü kongresi de 25-30 Ekim 1986 tarihleri arasında Lübnan’daki Helvê kampında yapıldı.
15 Ağustos 1984 Atılımı’nın ardından yapılan kongrede ordulaşma kararına gidilerek, Kürt Halkı Kurtuluş Ordusu (Artêşa Rizgariya Gelê Kurd – ARGK) ilan edildi.
DÖRDÜNCÜ KONGRE: GERİLLA KONGRESİ
PKK’nin 4’üncü kongresi 26-31 Aralık 1990 tarihleri arasında Heftenîn’de yapıldı. 3’üncü kongrede ilan edilen ARGK’nin Kürdistan’a kök salmasından dolayı, bu kongre, Önder Apo tarafından “gerilla kongresi” olarak tanımlandı.
Reel sosyalizmin çözülüşü ve Körfez savaşının yaşandığı dönemlere denk gelen kongreden sonra Kuzey Kürdistan’da savaşın zirve yaptığı yıllar yaşandı.
BEŞİNCİ KONGRE: ÖRGÜTSEL DEĞİŞİM
PKK’nin 5’inci kongresi 8-27 Ocak 1995 tarihleri arasında yine Heftenîn’de yapıldı. Kongrede genel sekreterliğin yerine genel başkanlık sistemine geçildi, parti bayrağında değişiklik yapılmasının yanı sıra ideolojik, örgütsel yapıda değişiklikler yapıldı.
ALTINCI KONGRE: KOMPLO SÜRECİNDEKİ KONGRE
12 Ocak-18 Şubat 1999 tarihlerinde Xinêrê’de yapılan 6’ncı kongre ise Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’a yönelik gerçekleştirilen uluslararası komploya denk geldi.
YEDİNCİ KONGRE: PARADİGMA DEĞİŞİMİNİN İLK ADIMLARI
2-23 Ocak 2000 tarihinde ise olağanüstü kongreye gidildi. 197 delegenin katılımıyla Kandil’de yapılan 7’nci kongreden sonra paradigma değişikliğinin ilk adımları atılmaya başlandı.
SEKİZİNCİ KONGRE: PARTİ İÇİ SORUNLAR
8’inci kongre, 285 delegenin katılımıyla 4-10 Nisan 2002 tarihleri arasında Kandil’de yapıldı. Kongre, parti içi sorunların ve tasfiyeci eğilimlerin baş gösterdiği bir atmosferde gerçekleşti.
Kongrede, Önder Apo’nun Sümer Rahip Devletinden Demokratik Uygarlığa savunması temelinde bazı değişikliklere gidildiyse de bunlar derinlikli bir değişim için yeterli olmadı.
DOKUZUNCU KONGRE: PKK’NİN YENİDEN İNŞASI KONGRESİ
8’inci kongre ve sonrasındaki parti içinde yaşanan kimi düşünsel ve ideolojik krizlere karşı Önder APO, PKK ’nin Yeniden İnşası sürecini başlattı.
PKK’nin 9’uncu kongresi 205 delegenin katılımıyla 28 Mart-4 Nisan tarihleri arasında Xinêrê’de yapıldı. Kongrede ciddi bir örgütsel toparlanma yaşansa da, paradigmayı derinlikli özümseme ve hayata geçirme hususlarında istenilen düzey yakalanamadı.
ONUNCU KONGRE: PARADİGMADA DERİNLEŞME İDDİASI
PKK’nin 10’uncu kongresi 21-30 Ağustos 2008 tarihleri arasında Kandil’de yapıldı. Kongrede yeni paradigmada derinleşme esası üzerine geçti.
ONBİRİNCİ KONGRE: DEMOKRATİK ÇÖZÜM SÜRECİ
11’inci kongre ise Suriye ve Irak başta olmak üzere Ortadoğu krizinin iyice derinleştiği DAİŞ saldırılarının Kürdistan’ın her tarafına sıçradığı bir süreçte yapıldı.
5-13 Eylül 2013 tarihleri arasında 125 delegenin katılımıyla Xinêrê’de yapılan kongre, Türkiye’de Kürt sorununa demokratik çözüm için, ateşkes ilanı, gerillanın Kuzey Kürdistan’dan çekilmesi gibi birçok adımın atıldığı bir kongre oldu.
Çözüm görüşmelerinin sürdüğü bir süreçte Türk devleti, 30 Ekim 2014 tarihinde yaptığı MGK toplantısıyla Çöktürme Eylem Planı’nın kabul etti ve kısa süre sonra hayata geçirdi.
ONİKİNCİ KONGRE: BARIŞ VE DEMOKRATİK TOPLUMU İNŞA KONGRESİ
PKK’nin 12’nci Olağanüstü Kongresi de 10 yıldır devam eden şiddetli bir savaşın ardından, Önder Apo’nun, 27 Şubat 2025 tarihindeki “Barış ve Demokratik Toplum Çağrısı”nın ardından gerçekleşti.
“Tarihe radikal bir müdahale” olarak yapılan PKK’nin 1’inci kongresinden günümüze kadarki 47 yılda, büyük bedellerle verilen mücadele sonucu Kürt halkını inkar ve imha politikaları büyük oranda başarısızlığa uğratıldı.
Üzerine düşen tarihsel misyonu başarıyla gerçekleştiren PKK, 12’inci kongresinde Barış ve Demokratik Toplum İnşası’nın önünü açmak ve yeni bir başlangıç tarihi kararlar aldı.
Kongrede “Pratikleşme süreci Önder APO tarafından yönetilmek ve yürütülmek üzere PKK’nin örgütsel yapısının feshedilmesi ve silahlı mücadele yöntemini sonlandırması kararlarını alarak PKK adıyla yürütülen çalışmaları sonlandırdı” kararı alındı.
PKK’nin 12. Kongresi, yalnızca bir hareketin yeniden yapılanması değil, halkların özgürlük ve eşitlik temelinde bir arada yaşama iradesidir. Bu kritik eşikte, sorumluluk yalnızca siyasetin değil, vicdan sahibi tüm halkların, aydınların ve demokratik kamuoyunun omuzlarında yükseliyor. Türkiye, ya bu çağrıya kulak vererek demokratik dönüşüme alan açacak ya da krizleri derinleştirecek çatışmacı politikaları sürdürecektir. Gelecek, bu tercihe bağlı.
“ANF ve Roj News’ten derlendi”