31 Ocak 2013 Perşembe Saat 18:31
Human Rights Watch (İnsan Hakları Özleme Örgütü) 2013 raporunu açıkladı. Raporun Türkiye bölümünde, AKP hükümetinin demokratik haklar ve insan hakları ihlallerine yönelik geliştirici adım atmada sınıfta kaldığına dikkat çekilerek, “AKP hükümetindeki Türkiye, ülkede gittikçe daha da kötüleşen demokratik haklar ve insan hakları ihlallerine yönelik geliştirici adım atmada sınıfta kaldı. Savcılar ve mahkemeler, Terörle Mücadele Kanunu’nu kullanarak binlerce Kürt politikacısına, insan hakları savunucusuna, öğrenciye, gazeteciye ve sendikacıya dava açıp, onları uzun süreyle hapsetmeye devam ediyor. Adil yargılama hakkının gasp edildiği ülkede ifade özgürlüğü ve basın baskı altında tutuluyor” denildi.
‘Tutuklama furyası devam ediyor’
Hükümetin muhalif seslere karşı tahammülünün olmadığını belirten HRW, bu tahammülsüzlüğün televizyon dizilerine kadar uzandığına işaret etti. Raporda, yayıncı Ragıp Zarakolu, akademisyen Prof. Dr. Büşra Ersanlı, gazeteciler Nedim Şener ve Ahmet Şık’ın serbest bırakılmasına rağmen hala binlerce insan hiçbir şiddet eyleme katılmamasına ve haklarını istemesine rağmen, “terörizm” iddialarıyla suçlandığı ve yargılandığı belirtildi. Raporda, “Yargılananların çoğu Kürt aktivisti ve BDP’nin siyasetçileri, bunlar ‘KCK’ ile ilişkili iddialarıyla yargılanıyor. Uzun tutukluluk ve tutuklama furyası 2012 yılında da devam etti. 31’i tutuklu 44 gazetecinin davası Eylül ayında İstanbul’da başladı. Bunlar da KCK ile ilişki iddialarıyla tutuklanan ve yargılanan binlerce öğrenci, avukat, gazeteci, sendikacı ve insan hakları savunucularından birkaçı” denildi.
‘Yasalar kadınları koruyamıyor’
Kadına yönelik şiddete değinilen raporda, yaygın ev içi şiddete rağmen yasaların ve polisin güvenlik talep eden kadınların dahi Türkiye’de korunmadığı belirtildi. HRW, gözaltında polisin şiddetine maruz kalan Ahmet Koca’nın davasına değinerek, şiddete dair video kayıtlarına rağmen Koca hakkında “polise mukavemetten” beş yıl hapis istendiğini hatırlattı.
‘Devlet yetkilileri tarafından mağdur edilenler için adalet işlemiyor’
Raporda, 1990’larda İstanbul Terörle Mücadele Şubesi komiserlerinden Sedat Selim Ay’ın işkence yaptığının iki mahkeme tarafından kabul edilmesine rağmen, Terörle Mücadeleden Sorumlu İstanbul Emniyet Müdür Yardımcılığı’na atandığına dikkat çekildi. HRW, “Hükümetin bu kararı ‘işkenceye sıfır tolerans’ politikasıyla çelişmektedir” diye kaydetti. Raporun cezasızlıkla mücadele başlığında, 1980’li ve 1990’lı yıllarda polis, asker ve devlet yetkilileri tarafından mağdur olanlar için “adaletin işlemediğine” dikkat çekildi. Raporda, “Ekim ayında, bir Tuğgeneral 1990’lı yılların başlarında Derik’te 13 köylünün kaybolması ve katledilmesi ile ilgili hakim karşısına çıktı. Ancak henüz bir sonuç çıkmadı” diye belirtildi.
‘Roboski’ye ilişkin kamu soruşturmasından kaçınıldı’
2012’nin başında karara bağlanan Hrant Dink davasında, sorumlu devlet yetkililerinin de ceza almadığına değinilen raporda, Roboski’de 34 kişinin katledilmesiyle ilgili de kimsenin ceza almadığına dikkat çekildi. Roboski katliamının resmi olarak üstünün kapatılmaya çalışıldığına dair endişelerin dile getirildiği raporda, “Maktul ailelerinin, basının ve muhalefetin olayı aydınlatılmasını defalarca yinelemelerine rağmen Başbakan bu talepleri reddetti. Olaya ilişkin kamu soruşturmasından kaçınıldı. Yapılan resmi soruşturma ise bu raporun hazırlandığı tarihe kadar hala sonuçlanmadı. Bu sebeplerden dolayı olayın resmi olarak üstünün kapatılmaya çalışıldığından endişeleniyoruz” değerlendirmesi yapıldı.
HRW, uzun tutukluluk sürelerinin, adli yargılamaya ve asıl faillerin cezalandırılmasına gölge düşürdüğüne dikkat çekti. Raporda, aralarında 5 seçilmiş BDP milletvekili, 6 belediye başkanı ve insan hakları savunucuları de bulunduğu 108’i 3 yıl 9 aydır tutuklu 175 kişinin yargılandığı “KCK” ana davasında çok az aşama kaydedildiğinin altı çizildi.
‘İlerleme için Kürt politikacı, gazeteci, sendikacı ve öğrencileri serbest bırakmalı’
HRW Türkiye Araştırmacısı Emma Sinclair-Webb rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Eğer Türkiye Kürt sorununda bir ilerleme sağlamak istiyorsa önce hapisteki Kürt politikacı, gazeteci, sendikacı ve öğrencileri serbest bırakmalı” dedi. Sinclair-Webb, Türkiye’nin insan haklarını bir numaralı öncelik haline getirmesi gerektiğinin altını çizdi. – Diha
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.navendalekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net – www.lekolin.info
