09 Eylül 2018 Pazar Saat 06:40
Ger em bixwezin şoreşa Sûriyê
binirxînin û di vê şoreşê de tenê dewleta Tirk tewanbar bikin û dewletên
navnetewî dûr bibînin, em ê siyaset û lîstokên ku hatine meşandin şaş analîz
bikin û dûrî rastiyê binirxînin. Lê di destpêka şoreşa Sûriyê de yek ji
dewletên yekemîn ku xwestin di Sûriyê de rola xwe bileyizin û berjewendiyên xwe
pêk bînin Tirkiyê bû. Di destpêka şoreşê de û heta beriya şoreşê dewleta Tirk
li ser Sûriyê gelek plan û piroje pêşxistibû û hin plan û piroje bi alîkariya
Amêrîka, Rûsya û îranê û li ber çavê hemî dunyayê pêk anî. Sereke plan û
pirojeya dewleta Tirk avakirina çeteyan û DAÎŞ`ê bû û wan di nava Sûriyê de
belav bike û li gorî berjewendiyên xwe bide tevgerandin. Qirkirin û tunekirina Kurdan
jî ne dûrî pilana tirkan bû, tunekirina Kurdan armanceke wan a bingehîn bû.
Dewleta Tirk
însanên sivîl ji her derê dibin navê islamiyetê de kom kirin û ji bo berjewendiyên
xwe li ser ideolojî û rêbazên çetewariyê perwerde kirin. Her wiha pirsgirêkên
aborî ya hin kesan bi karanî û ew bi peran ber bi xwe ve kişandin. Bê guman ev
kesên ku ketin xefka Tirkiyê û ji Tirkiyê re çetecîtî kirin di zanebûna hovîtî
û bê wijdaniya xwe de ne û ya rast ewe ku dizî, talanî û desthilatdarî li
xweşiya wan jî diçe. Ji bo ku dewleta Tirk berjewendî û pilanên xwe di Sûriyê
de pêk bîne her tişt kir û gihîşt asta dijmirovahî û xwînxwariyê. Di sala 2011`an
de Erdogan dest bi bicihkirina çeteyên xwe di herêmên Sûriyê de weke Heleb,
Humis, Hema, Tidmor, Dera, Latqiyê, Reqa û hwd. de kir. Ji ber ku Kurd û
herêmên Kurdan ne derveyî pilana Erdogan bûn hewilda ku serweriya xwe di
herêmên Kurdan de jî weke Kobanî, Serêkaniyê, Til Hemîs, Til Birak, Eşrefiyê,
Şêxmeqsûd, herêmên firatê û herî dawî Efrîn û gundewarên wê pêk bîne, Lê hêzên Kurd
Yekîneyên Xweparastinên Kurdistanê (YXK),YPG, YPJ, Cebhet El-Ekrad, Ceyiş
El-Siwar û QSD li hember êrîşên wan li berxwedan û rê nedan serweriya wan.
QSD`ê li kêleka parastin û rizgarkirina herêmên Kurdan li ser bangawaziya gelê hin
herêmên ji pêkhateya ereb û li ser esasê biratiya gelan û li dijî zilm û
zordariyê şer kirin bi hawara welatiyên Reqa, Dêre Zor, Minbic, Tebqa û hwd ve
çûn. Di van herêman de jî hêzên Kurd serkeftî bûn.
Rastiya ku li holê bû dewleta
Tirk û çeteyên wê, bi destekdayîn û bêdengiya dewletên navnetewî karîn herêmên
di bin serweriya Rêjîma Sûriyê de bixe bin serweriya xwe. Bê guman di van şerên
ku di her herêmekê de qewimîn û ketin bin serweriya dewleta Tirk û çeteyan,
sivîlan pir berdêlên giran dan û heya roja îro jî didin.
Çeteyan pişta xwe bi dewleta Tirk
bi hêz kirin û hatin firotin
Hikûmeta AKP`ê ji çeteyan re hemî
pêwîstiyên şerkirin û çetecîtiyê peyda kir. Lê bi guhertina siyasetê û ji ber
hin cezayên ku Amêrîka li ser Tirkiyê ferz kirine Tirkiyê kete nava qirîzeke
aborî û diplomasî de. Ji destpêkê û heta roja îro her herêmek ket destê dewleta
Tirk û çeteyên wê, ew herêm ji aliyê Erdogan ve bi xeta sor hate bi nav kirin.
Dema ku Hema, Xuta, Dera, Humis, gundewarên Helebê û Idlib ket bin serweriya çeteyên
ku piştevaniya wan dewlet tirk dikin de Erdogan hemî bi xetên sor bi nav kirin.
Lê Ji bo ku Tirkiyê xwe ji qirîzên aborî û diplomasî xilas bike hin herêmên ku
bi xeta sor bi nav dikir bûn xeta kesk. Mînaka herî nêz jî firotina dewleta
Tirk çeteyên li Dera û Xutayê rû bi rûyî êrîşên rêjîmê û rûsan re hişt. Dema ku
li hevkirin di navbera Tirkiyê û Rûsya de çêbû û êrîşkirina ser çeteyên li Dera
û Xuta li gorî berjewendiyên Erdogan bû, her dû herêmên ku xeta sor bûn zîvirîn
xeta kesk û radestî rêjîmê hatin kirin.
Idlib jî ber
bi xeta kesk ve diherike
Bi qirîza Tirkiyê
ya aborî û diplomasî ji bo wê bû sedem û cihê winda kirin û binpêkirinê. Rêjîma
Sûrî herêmên ku dewleta Tirk bi xetên sor bi nav dikir bi alîkariya Amêrîka û
Rûsya bi dest xist û serweriya dewleta Tirk û çeteyên wê li wan herêman bi dawî
kir. Di encama operasyona rêjîmê û Rûsya li ser wan herêman dewleta Tirk hemî
çeteyên xwe di Idlibê de kom kirin. Lê guhertina siyasî û diplomasî gihîşte
Idlibê jî. Di destpêka ku Idlib kete rojeva Sûriyê û giştî hêzên ku di Sûriyê
de bi cih bûne dewleta Tirk hewil da operasyonê bide sekinandin û şer dûrî
Idlibê bixe. Lê Erdogan di parastina Idlib û çeteyên xwe de bin ket û di encamê
de dev ji wan berda û dane firotinê.
Cînda Baran
0
21
TR
KO
:” ”
:””
” “,” ”
Navenda Lêkolînên Stratejîk a Kurdistanê
www.lekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.html
0
21
KO
:” ”
:””
” “,” ”
:KO
Çeteyan pişta xwe bi dewleta Tirk
bi hêz kirin û hatin firotinIdlib jî ber
bi xeta kesk ve diherikeCînda BaranNavenda Lêkolînên Stratejîk a Kurdistanê
www.lekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.htmlNavenda Lêkolînên Stratejîk a Kurdistanêwww.lekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.html