09 Mayıs 2013 Perşembe Saat 16:52
HPG gerillalarının 8 Mayıs’ta Güney Kürdistan’a çekilme startını vermesi dünya medyasında da yoğunca işlendi. Uluslararası ajansların ana sayfadan duyurdukları geri çekilme, başta Fransa ve Almanya olmak üzere bir çok ülkedeki yüzlerce gazete, televizyon ve radyo tarafından da konu edinildi.
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile yürütülen müzakereler çerçevesine gerçekleşen geri çekilmeye ilişkin haberlerin tümünde Kürt sorununun barışçıl çözümüne ilişkin umutların arttığı vurgulandı. Dünya basını, Kürtlerin geçmişte yaşanan tecrübeler nedeniyle AKP ve Türk devletine karşı temkinli yaklaştığına dikkat çekerken, başta PKK ve BDP yöneticilerinin provokasyon uyarılarına yer verdi.
LE FİGARO: “ONLAR” ÇEKİLİYOR
Dünya genelinde yüzlerce medya kuruluşuna haber olan geri çekilmenin başlamasına ilişkin yapılan bazı haberlerin özeti şöyle:
Fransız Le Figaro gazetesinde Laure Marchand imzalı “PKK’li Kürtler Türkiye’den çekilmeye başlıyorlar başlıklı haberde, CNN Türk’ün “Geri çekiliyorlar manşetine dikkat çekildi. “Onlar” ifadesiyle Kürt gerillalarını kastettiğini herkesin bildiğini belirten Le Figaro gazetecisi, Türklerin büyük bir kısmı için ‘terörist’ olarak görülen “Onlar”ın, Kürtler tarafından ‘kardeş savaşçı’ olarak kabul gördüğünü kaydetti. İçişleri Bakanı Muammer Güler’in 8 Mayıs gününü “normal bir gün söyleriyle basit gibi göstermeye çalışmasını eleştiren Laure Marchand, bunun süreçle bağlantılı politik tansiyonu azaltmaya yönelik olduğunu savundu.
Le Figaro yazarı Laure Marchand yazısının devamında Kürtlerin geri çekilme sürecine ilişkin çekincelerine de dikkat çekti. PKK gerillalarının ‘silahlı’ olarak çekildiklerini ve bunun Ankara’da ‘homurdanmalara’ yol açtığını belirten Marchand, 1999 yılındaki çekilmede 500 gerillanın ordunun pusularında katledildiğini ve bu nedenle de çekilmenin silahlı olduğunu hatırlattı. Başta MHP lideri Devlet Bahçeli olmak üzere sürece karşı duran kesimlerin varlığına da değinen Marchand, BDP Eşbaşkanı Gültan Kışanak’ın “Askeri operasyonlar olursa Hükümet’i sorumlu tutarız sözlerine de yer verdi.
AFP: “PKK ‘TARİHİ’ GERİ ÇEKİLMEYİ BAŞLATTI
HPG gerillalarının geri çekilme sürecinin başlangıcı Fransız Haber Ajansı AFP’de “PKK tarihi geri çekilmeyi başlatıyor başlığıyla duyuruldu. Geri çekilmenin 30 yıllık kanlı çatışmaları bitirmeyi amaçlayan barış sürecinin bir parçası olduğu belirtilen haberde, sürecin oldukça hassas olduğunun altı çizildi.
AFP haberinde, BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın ‘sürece değişik güçlerin müdahale edebileceği’ uyarısına yer verildi. Hükümetin kontrolü dışındaki paramiliter güçlerin süreci sabote edebileceğine dikkat çekildi.
YJA Star Ana Karargah Komutanı Delal Amed’in ANF’de yayınlanan röportajına da atıfta bulunan AFP, Amed’in “Güçlerimiz sınır dışına çekilse de, her türlü saldırıya karşı direniş pozisyonunu sağlamaktan geri durmayacaktır sözlerine yer verildi.
LE MONDE’DAN SÜRECİN HEBA EDİLMEMESİ ÇAĞRILARINA VURGU
Le Monde gazetesi ise geri çekilmenin resmen başlaması vesilesiyle daha önce yayınlanan kapsamlı bir dosya haberini güncelledi. ‘Türkiye ve PKK-30 yıllık çatışma’ başlığıyla verilen haberde, Kürtlerin 4 parçadaki konumları ve Kürt sorunun kısa tarihine yer verildi. Geri çekilmenin yeni sürecin bir parçası olduğunun hatırlatıldığı haberde, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın ‘Kürt isyanının vazgeçilmez lideri ve kahramanı’ olarak görüldüğünün altı çizildi.
Türk Devleti ile PKK arasındaki mücadelenin ve müzakerelerin kronolojisini de yer veren Le Monde haberinde, müzakerelerin Öcalan’ın izole edildiği, bir yıl boyunca kanlı çatışmaların ve cezaevlerindeki büyük açlık grevi ardından yeniden başladığı hatırlatıldı.
Sürecin hassas noktalarına da vurgu yapan Le Monde, Özgür Gündem gazetesi editörü Oğuz Ender Birinci’nin “Eğer tüm bunlar küçük hesaplar için seçim hesapları ve ya başkanlık için yapıldıysa, barış süreci bir adım bile ilerlemez sözlerini satırlarına taşıdı. Le Monde haberinde, Hürriyet Daily News yazarı Murat Yetkin’in “Başbakan bu nadir şansı dikkatlice değerlendirmelidir uyarısı da yer aldı.
“GERİ ÇEKİLME BÜYÜK ŞANS
İngiliz Reuters haber ajansından Ayla Jean Yackley imzalı haberde ise geri çekilme “PKK militanları Türkiye’den çekilmeye başlıyor başlığı ile verildi. Son günlerdeki bazı askeri hareketlilikler nedeniyle HPG tarafından yapılan uyarılara dikkat çekilen haberde, Kürdistan’daki savaşın en yoğun yaşandığı şehir olan Şemdinli’den gözlemler aktarıldı. Reuters haberinde, Şemdinli Belediye Başkanı Sedat Töre’nin konu ile ilgili “Büyük bir şans değerlendirmesinin altı çizildi. Töre’nin, Şemdinli’nin 30 yıldır normal bir hayat sürmediği ve 8 Mayıs tarihinin silahları susturmak için büyük bir şans olduğu sözleri de yer aldı.
Reuters haberinde, BDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş’ın partilerinin 4 temel talebi olduğunu söylediğini ve bunların da anayasada herkesin Türk olarak tarif edilmemesi, Kürtlere anadilde eğitim hakkının verilmesi, Türkiye’deki farklılıkların anayasal güvenceye alınması ve özerklik olduğu hatırlatıldı.
BBC Televizyonu ise geri çekilmenin başladığı dün itibariyle yapılan bir çok açıklamaya yer verdi. Güney Kürdistan’daki Hawlati gazetesine konuşan bir PKK yetkilisinin ilk günce 200 ila 500 arasında gerillanın geri çekilmesini bekledikleri bilgisini veren BBC, geri çekilmenin Şırnak ve Şemdinli arasında üç cepheden gerçekleşeceği iddialarına da yer verdi.
EURONEWS: “PKK GERİ ÇEKİLİYOR, YA SONRA?
Bir çok dilde yayın yapan Euronews televizyonu HPG militanlarının Güney Kürdistan’a çekilmesini “Türkiye-PKK geri çekiliyor, ya sonra? başlığıyla izleyicilerine duyurdu. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın esir edilmesinin beklendiği gibi hareketinin bitişini getirmediğini hatırlatan Euronews, Öcalan’ın hapiste bile tartışmasız lider olduğunu kaydetti.
Geri çekilme sonrası sürece dikkat çeken Euronews haberinde şöyle denildi: “PKK’nin geri çekilmesi tarihi ise de, bu düşmanlıkların son bulması anlamına mı geliyor? Hareketin (PKK) geleceği ne olacak? PKK’ye göre top artık Ankara’da.
Associated Press ajansı da HPG gerillalarının geri çekilmesinin resmen başladığını duyurdu. BDP, İHD ve hükümet çevrelerinin konuyla ilgili görüşlerine yer veren AP, sayıları 1500 ila 2000 olduğu tahmin edilen gerilla güçlerinin çekilmesine ilişkin Gültan Kışanak’ın sözlerine atıfta bulundu. Haberde, Kuzey-Güney Kürdistan sınırındaki güçlerin daha içerilerdeki güçlerin çekilmesini organize etmek ve güvenliğini sağlamak için en son çekilecekleri bilgisi de verildi.
SÜDDEUTSCHE ZEITUNG: “BARIŞÇIL BİR ÇÖZÜM İÇİN YOL AÇIK
Almanya’da yayın yapan sol-liberal eğilimli Süddeutsche Zeitung gazetesi de PKK’nin verdiği sözleri gerçekleştirdiğini belirttiği haberinde, geri çekilmenin Öcalan’ın Mart ayında yaptığı çağrıya cevap olduğuna dikkat çekti. Geri çekilme öncesinde her iki tarafın da olası provakasyonlara karşı uyardığını hatırlatan gazete haberinde, artık barışçıl bir çözüm için yolun açık olduğu da kaydedildi.
Geri çekilmenin başlaması Almanya’da yayın yapan onlarca yerel ve ulusal gazete, radyo ve televizyondan da duyuruldu. Der Spiegel, Die Zeit, Die Welt, Focus, Stern gibi önde gelen gazete ve dergilerde genellikle BDP, PKK ve Türk hükümet yetkililerinin söylemlerine dayanarak yorumsuz verilen haberlerde, geri çekilmenin Öcalan ile yapılan müzakerelerin bir parçası olduğu ve Kürt sorununun çözümünde önemli bir gelişme olduğu vurgusu yapıldı.
KURIER: “PKK’nin çekilmesi ile barış umudu filizleniyor
Avusturya’nın önde gelen gazetelerinden Kurier, HPG gerillalarının geri çekilmesinin başlamasını, “PKK’nin çekilmesi ile barış umudu filizleniyor başlıklı haberle duyurdu. Gazetenin dış haberler servisi yöneticisi Walter Friedl tarafından kaleme alınan haberde, hükümetin geri çekilme süreciyle ilgili güvence verdiği ancak, PKK’nin buna temkinli yaklaştığı belirtildi. 500 kişinin ölmesine yol açan 99 çekilme sürecinin buna gerekçe olduğunu kaydeden Friedl, Öcalan’ın rolüne de değindi. Öcalan’ın sembol bir figür olduğunu yazan Friedl, “Silahlı direniş sürecinden, demokratik direnişe bir kapı aralanıyor sözlerini de hatırlattı.
Walter Friedl, geri çekilmenin ardından hangi pratik karşı adımların atılacağının belirsiz olduğunu hatırlattığı yazısında, siyasi gözlemcilerin Türkiye’nin yüzde 20’sini oluşturan Kürtlere kültürel ve siyasal haklarının anayasa ile verilebileceği yönündeki görüşlerine de yer verdi. – ANF
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.navendalekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net – www.lekolin.info
