03 Ocak 2020 Cuma Saat 09:21
İran Devrim Muhafızları’na bağlı özel bir birlik olan Kudüs
Güçleri’nin başındaki general Kasım Süleymani, Bağdat havaalanında saldırının
hedefi oldu. Pentagon’a göre ABD Başkanı Donald Trump’ın talimatı ile
Süleymani’nin konvoyuna 2 Ocak günü saldırı düzenlendiğini bildirdi.
Süleymani’nin yanısıra Haşdi Şabi Komutanı Ebu Mehdi el
Muhendis de bu saldırıda öldü. Her ikisinin aynı araç içerisinde olduğu
belirtildi. Haşdi Şabili korumaların yer aldığı ikinci bir aracın da
bombalandığı ve toplamda en az 8 kişinin öldüğü kaydedildi. Güdümlü füzelerin
bir Amerikan helikopterinden atıldığı bilgisi verildi.
ABD Savunma Bakanlığı, “yurtdışındaki Amerikan personelini
korumak için alınmış “caydırıcı bir tedbir olduğunu belirtti. Savunma
Bakanlığı, “Bu hava saldırısı, İran’ı ileride tüm saldırı projelerinden caydırmak
içindir dedi.
Washington’a göre Kasım Süleymani, son aylarda Irak’taki
Amerikan üslerine düzenlenen saldırılar ile hafta içerisinde Bağdat’taki ABD
büyükelçiliğine yönelik saldırıyı planlamaktan sorumlu tutuyor.
‘Korkunç bir intikam
alacağız’
İran dini lideri Ali Hamaney, Süleymani’nin “katillerini
korkunç bir intikamın beklediğini belirterek tepki gösterdi. Hamaney,
“Allah’ın izniyle onun eseri ve yolu burada durmayacak. Ve elleri onun ve başka
şehitlerin kanıyla dolan suçluları bekleyen amansız bir intikam gelecek
dedi.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Twitter üzerinde
“son derece tehlikeli ve ihtiyatsız bir tırmanış olduğunu belirtti.
İran üst düzey güvenlik kurumu sözcüsü Keyvan Kusravi, acil
olarak yüksek güvenlik konseyinin toplanacağını açıkladı.
Kasım Süleymani kimdir?
General Süleymani, hem kendi ülkesinde hem de yurtdışında
önemi isimlerden biriydi. İran’ın dış operasyonlarını yönetiyordu. İran’ın
Ortadoğu’daki büyüyen etkisinde önemli rolü vardı. Tahran’ın Lübnan Hizbullah’ı,
Başar El Esad hükümeti ve Irak’taki milislerle bağını güçlendirdi. Kudüs
Güçleri ayrıca birlik Filistin’de Hamas ve İslami Cihad, Yemen’de Şii Husi
milisleri ile yakın ilişkiler kurdu. Lübnan, Azerbaycan, Afganistan, Bahreyn,
Suriye, Yemen, Hindistan, Türkiye ve dünyanın kalan bir çok yerine dağılmış
hücreler Süleymani’nin başında olduğu Kudüs Güçleri’ne bağlı.
1998’de Kudüs Güçleri’nin başına geçen Süleymani, son 20
yılda Batılı istihbarat servisleri, İsrail ve Arap istihbarat servislerinin bir
çok suikast teşebbüsüne uğradı. Süleymani, Irak’ta 1 Ekim’den bu yana yaşanan
hükümet karşıtı protestolar sırasında da Irak’ta yeni hükümet kurma
çalışmalarını da yakından izliyordu. Eylemciler rejim değişikliği isterken,
yolsuz rejimin mimarı olarak gördükleri İran’ın hakimiyetine de tepki
gösteriyor.
En etkili 100 kişiden
biri
Son cinayetler, ABD ile yaşanan gerilim kapsamında İran’a
yönelik ağır bir darbe olarak değerlendiriliyor. Ama aynı zamanda ABD’nin
gerilimi tırmandırma yönünde tercih yaptığının da işareti oldu.
ABD’nin 2018’de nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak
çekilmesi ve yaptırımlara geri dönmesinden bu yana gerilim sürekli artıyor.
CIA’ın eski analistlerinden Kenneth Pollack, 2017 yılında
Time dergisine yaptığı değerlendirmede Süleymani’yi “Ortadoğu’daki Şiiler için,
bir James Bond, Erwin Rommel ve Lady Gaga karışımıdır şeklinde tasvir etmişti.
Dergi o sayısının dünyada en etkili 100 kişiye ayırmıştı. Süleymani, son derece
etkili olmasının yanısıra, İran’da gerçek bir star haline gelmişti. Süleymani,
savaş cephelerinde selfi çekerek yayınlamaktan çekinmiyordu. Pollack’a göre
Süleymani bu şekilde Ortadoğu satrancının hakimi olduğunu gösteriyordu.
‘DAİŞ çetesi lideri
Ebu Bekir El Bagdadi ve El Kaide lideri Bin Ladin’in öldürülmesinden de “daha
önemli bir operasyon’
Fransız Le Figaro gazetesi, “Amerikan Başkanı, İranlı üst
düzey sorumluyu öldürmeye karar vererek, Ortadoğu’da ağır sonuçları olabilecek
bir depreme yol açtı yorumunda bulundu. Zira gazeteye göre, Süleymani
Ortadoğu’nun en güçlü kişilerinden biriydi. ABD eski Başkan Yardımcısı Joe
Biden, ABD Başkanı’nın “barut fıçısına bir dinamit attığını belirtti.
AFP’nin haberine göre silahlı Şii gruplara ilişkin Amerikalı
uzman Philip Smyth, Süleymani’nin öldürülmesi konusunda DAİŞ çetesi lideri Ebu
Bekir El Bagdadi ve El Kaide lideri Bin Ladin’in öldürülmesinden de “daha
önemli bir operasyon olduğunu söyledi.
ABD, Hamaney’in “korkunç bir intikam alınacağı
açıklamasından sonra, Irak’taki vatandaşlarını derhal bu ülkeyi terk etmeye
çağırdı.
Muktada Sadr, Mehdi
Ordusu’na “hazır olun talimatını verdi
Kasım Süleymani’nin öldürülmesi Bağdat’ta da etkisini hemen
gösterdi. Irak’taki protesto hareketinin yanında yer alan Şii lider Muktada
Sadr, Mehdi Ordusu’nu aktifleştirerek “hazır olmaları talimatını verdi.
İran yanlısı Haşdi Şabid’nin en önemli gruplarından Asayib
Ehli Hak’ın şefi Kais El Hazali de tüm milislerini “hazır olmaya çağırdı.
Hazali, “Tüm direnişçi savaşçılar hazır olmalı, zira bizi bekleyen yaklaşan bir
fetih, büyük bir zaferdir dedi.
‘Yıkıcı Bir Savaş
Başlayacak’
Irak’ın istifacı Başbakanı Adıl Abdulmehdi, Süleymani ve
Haşdi Şabi komutanının öldürülmesinin “Irak’ta yıkıcı bir savaşı başlatacağını
söyledi. Abdulmehdi, “Resmi bir görevi olan Iraklı askeri bir komutanın
katledilmesi Irak’a, devletine, hükümetine ve halkına karşı bir saldırıdır
dedi.
Lindsey’den İran’a tehdit
ABD’de Trump’a yakın Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham,
İran’ı tehdit ederek, “Daha fazlasını istiyorsanız, daha fazlası olacak dedi.
Demokrat senatör:
illegal bir savaşa sürükleniyoruz
Demokrat bir temsilciye göre, Kongre bu saldırıdan haberdar
edilmedi. Demokrat Senatör Tom Udall, “Başkan Trump, Kongre’nin onayı olmadan
ulusumuzu İran ile illegal bir savaşa sürüklüyor dedi.
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.lekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net –
www.lekolin.info -www.navendalekolin.com -http://kursam.org/index.html-
http://kursam.net/index.html