08 Şubat 2014 Cumartesi Saat 08:43
22 Ocak’ta Cizre Demokratik Özerklik Kantonun’un ilanın ardından Kobanî ve Efrîn Kantolarının da Demokratik özerkliklerini ilan etmesi ile Rojava devriminde de yeni bir dönem başlamış oldu. Halkların ve Kültür mozaiklerinin birleşimi olan Demokratik Özerklik Kantonları ile birlikte Rojava Devriminde toplumsal alandan tutalım, siyasi, askeri ve kültürel alanlarda da birçok gelişme yaşanıyor.
Rojava Demokratik Özerklik Kantonlarının ilanıyla birlikte Devrimi’nin öncü gücü olan kadınların yönetimde belirleyici güç haline gelmesi ise başlı başına devrim niteliğinde sonuçları ortaya çıkardığı açıktır. Yekitiya Star öncülüğünde kurumsal çalışmalarını yürüten Kadın hareketi, kadın sorunlarını ortaya çıkarıp çözümleye bilmek için “kadın araştırma komitesi adı altında bir araştırma çalışmalarını başlattı.
Bir toplumda, sistemi korumanın en iyi araçlarından birisinin zihniyette insanların bilinçli hareket etmesinden geçtiğini söyleyen Kadın Eğitim Komite üyesi Nûbihar Adar “Bilinçli hareket etmek içinde ideolojik olarak toplumun güçlü olması gerekiyor dedi. Amaçlarının Rojava’daki toplum yapısını araştırarak, kadının Rojava toplumundaki yerini inceleyip, nasıl yaşadığını ve hangi zorluklarla karşılaştığını açığa çıkarmak olduğunu söyleyen Kadın Eğitim Komite üyesi Nûbihar Adar Rojava’daki toplum yapısı ve kadın üzerindeki etkilerini, kadın iradesinin Rojava devrimindeki yeri ve ortaya çıkan toplumsal sonuçları üzerine lekolin.org sitesinin sorularını yanıtladı.
‘’DEMOKRATİK ÖZERKLİK PROJESİNİ HAYATA GEÇMESİ İÇİN ÇALIŞMALARIMIZI YÜRÜTÜYORUZ’’
– Kadın Araştırma Komitesi’ni biraz tanıtır mısınız, ne zaman ve hangi amaçla kuruldu?
Biz 10 Ekim 2013 tarihinde Kadın Eğitim Komitesinu kurduk. Ardından Rêber APO’nun savunmalarından oluşan bir broşür derlendik. Bu broşürde Rojava toplum ve kadının devrimindeki yeri ve devrimi ile birlikte gelişen kadın gücünü ele alındı. Yine devrim süreci ile beraber kadın üzerinde geliştirilmek istenen kirli oyunlar, erken yaşlarda yapılan evlilikler gibi konular üzerinde araştırmalar yapmaya başladık.
Kadın araştırma merkezini de Yekitiya Star çatısı altında 4 ay önce kurduk. Biliyorsunuz Rojava’da gelişen devrim ile birlikte birçok alan yeni kurum ve örgütlemelere gidildi. İdeolojik alana bağlı Yekitiya Star, Nuri Dersimi vs. gibi akademileri oluşturarak devrimin ideolojik alt yapısını oluşturmaya başladık. Bizim oluşturduğumuz araştırma komitesi de bu akademilerden uzak değil. Ancak biz akademiler gibi direk insanları eğitime almıyoruz. Daha çok yaşamın gerçekliği içinde eğitmeye çalışıyoruz. Önderlik savunmalarından derlediğimiz broşürleri hem akademilere, hem de evlere dağıtarak eğitimi yaygınlaştırmaya çalışıyoruz. Bu şekilde toplumun her kesimine ulaşarak savunmaların daha çok okunmasını ve toplum yaşamında yer edinmesine zemin hazırladık.
– Peki, Savunmalar toplumun değişiminde nasıl bir rol oynayacak?
Komitemizin oluşmasının önemli bir nedeni savunmaların toplumun en geniş kesimlerine ulaştırılıp okutulması, anlaşılır kılması ve nihayetinde özümsetilmesidir. Bunun için de savunmalardan derlenen broşürler oluşturduk. Çünkü Kapitalist Modernitenin toplumda oluşturdukları tahribatların etkisini ancak savunmaların anlaşılması ve özümsetilmesi ile giderebileceğimizi iyi biliyoruz.
Demokratik Özerklik projesinin daha iyi hayata geçmesi için bu çalışmaları yürütüyoruz. Ahlaki ve politik toplumun oluşturulması için vicdanlı bir topluma dönüşün sağlanması gerekiyor. Reel Sosyalizmin ayakta kalamamasının nedeni, sosyalist insan yaratamamasından ileri geliyordu. Önderlik Savunmalarda bütün bu konuları geniş bir şekilde ele alıyor. Toplumuluzda ortaya sonuçlar üzerinden savunmaların yeterince anlaşılmadığını gördük.
Önderlik Savunmalarının en geniş kesimlere ulaşmışı için ve Önderlik düşüncelerini daha çok alana ve kişiye nasıl ulaştırabiliriz mücadelesi içerisine girdik. Görevimiz toplumu Önderliğin bakış açısını anlayabileceği bir seviyeye getirmektir. Bu şekilde insanlar daha çok araştırma, inceleme, fikir üretmeye sahip olacaklardır. Böyle bir sisteme ulaşmak için, kurumumuzun bütün üyeleri haftalık, aylık eğitime alıyoruz. Ayrıca üyelerimiz savunmalar üzerine haftalık tartışmalar yürüterek ortaya çıkan sorunları savunmaların bakış açısı ile çözüm bulmaya çalışıyoruz.
‘’HER YERİ TOPLUM İÇİN ÜNİVERSİTELERE ÇEVİRECEĞİZ’’
– Demokratik özerklik sisteminin koruması ve gelişmesini hangi esaslar üzerinden sağlamayı düşünüyorsunuz?
Sistemimize karşı gelişen saldırıları korumak için bilinçli ve ideolojik bir toplumun oluşturulması gerektiğini belirttik. Demokratik Özerklik nedir? İradeli bir toplum nasıl oluşturulur? Kendisini nasıl yönetir? Bütün bu konuların anlaşılması gerekiyor. Neolitik ahlaka geri dönüşün olması için yine ahlaki toplumun oluşturulması gerekiyor. Bir toplumu bir sistemi korumanın en iyi araçlarından birisi zihniyette insanların bilinçli hareket etmesidir. Bilinçli hareket etmek içinde ideolojik olarak toplumun güçlü olması gerekiyor.
İkinci amacımız ise Rojava’daki toplum yapısını araştırmak, kadının Rojava toplumundaki yerini incelemek, nasıl yaşadığını, nasıl zorluklar geçirdiği üzerinde araştırmalar yapmaktır.
Merkezimizi önümüzdeki dönemlerde daha da genişleterek jinelojiye dönüştürmeyi düşünüyoruz. Şu anda hem çalışan, hem de maddi imkân olarak yetkinliğe sahip olmadığımız için araştırma merkezi komitesi olarak çalışmalarımızı yürütüyoruz. Dar bir grupla bu araştırma merkezini kurduk. Ancak önümüzdeki dönemde jinelojiye çevirmek için alt yapı koşullarımızı oluşturuyoruz. Yani daha sonraki zamanlarda bir araştırma merkezinden çıkıp kadın bilimine dönüşmesini amaçlıyoruz. Toplumun her yerini üniversitelere çevirmek için çalışıyoruz. Bunun için kapsamlı bir çalışmayı gerektirir. Biz ihtiyaçlar üzerinden çaba gösterip çalışmalarımızı geliştireceğiz.
‘’ROJAVA DEVRİMİNİN ÖNCÜSÜ OLAN KADINLARA YÖNELİK KİRLİ SALDIRILARI VAR’’
– Hangi araştırma konularını esas alıyorsunuz?
Araştırmalarımızın konusu daha çok kadın ağırlıklı cinsiyetçi toplumun sorunlarına dönüktür. Cinsiyetçi sorun ve çözümleri nelerdir? Özgür yaşam, özgür eş ve evlilik nedir? Toplumumuzda aile nedir, nasıl olmalı, kadın ve hak nedir, kadın hukuku nedir? Bu konularda politik bir toplumun oluşturulması için demokratik bir siyasetin oluşturulması gerekir. Bunun için kurumların örgütlenmelerin nasıl oluşturulması gerekir, bunları araştırıyoruz. Şu anda imkânların sınırlı olması nedeniyle çok uzun araştırmalarımız olmuyor.
Özellikle Rojava Devrimi ile beraber kadında ne tür gelişmeler yaşandı? İradesi nasıl öne çıktı. Devrimin öncülüğünü ne şekilde yürütüyorlar gibi konulara da araştırıyoruz. Bunun dışında düşmanın Kürt kadınına özellikle de Rojava devriminin öncüsü olan kadınlara yönelik kirli saldırıları var. Örneğin kadın satıcılığının ileri boyutlara varması, yani kadının bir araç olarak kullanılmaya çalışılması gibi konularda da araştırmalarımız oluyor. Yine toplumumuzda yaygınca olan erken yaştaki evliliklerin kadın üzerindeki etkiler, kadına yönelik aile içi ve dışı şiddet, taciz tecavüz vs. gibi konularda kadınların psikolojik etkileri araştırmalarımızın esas konularını oluşturuyor. .
Yaptığımız araştırmaların konusu bazen genel de olabiliyor. Örneğin iktidarcı toplumun kadın üzerinde yarattığı tahribat, ya da toplumun kadına biçtiği rolün getirdiği sonuçlar. Aile sorunları kadını namus olarak görme, kadın gözünü açtıktan ölünceye kadar kendisini aileye bakan, çocuk bakmak zorunda olan bir konumda görmesi, gerçekten kadının olması gereken statünün nasıl olması gerektiği üzerinde çalışmalar yapıyoruz. Başlık parası denilen şey nedir, neden boşanmalar yaşanıyor, kadın neden bir cinsel obje olarak görülüyor.? Bunlar üzerinde araştırmalar yapıyoruz.
– Araştırmalarınız sadece Rojava ile mi sınırlı yoksa dışa yönelik çalışmalarınız var mı?
Araştırma çalışmalarımızı Rojava Demokratik Özerklik sistemi çerçevesinde ortaya çıkan ihtiyaç temelinde yapmak istiyoruz. Tüm kadın sorunları bizi ilgilendiriyor ve çözümüne dönük projeler geliştirmekle birlikte esas temel çalışmalarımız Rojava’da ortaya çıkan ihtiyaçlar dan kaynaklı olarak pratik uygulama olarak daha çok Rojava’yı esas alıyoruz. Asıl amacımız devrimsel sorunların ortaya çıkardıklarına çözüm bulmaktır.
‘’TEMEL KAYNAĞIMIZ KÜRT HALK ÖNDERİ ABDULLAH ÖCALAN’IN ESERLERİDİR’’
– Araştırmalarınızın kaynağını nereden alıyorsunuz?
Kadın sorunu gibi büyük bir sorunu ele alırken geçmişten bağımsız ele almamız düşünülemez. Neolotik süreçten başlayarak kadın Tarihinin öz geçmişi esas alıyoruz. Yine genel insanlık tarihini inceliyoruz. Diğer halklarda gerçekleşen devrimler nasıl ve hangi yol yöntemleri kullanmışlar. Bizim dışımızda gelişen sistemin bakış açısı ve uygulamaları nelerdir. Genel olarak öne çıkartılan çözüm yöntemleri nasıldır. İnsanlık tarihinde filozoflar nasıl çıkmış ve Önderlik genel anlamda hangi çözüm diyalektiğini ele alıyor, tüm bu konuları savunmalar çerçevesinde ele almaya çalışıyoruz. Tartışma ve ortaya çıkan sonuçlar üzerinden araştıracağımız konuları belirlemeye çalışıyoruz.
Örneğin Mala Jinê de olan arkadaşlarımız, yine kitle içinde çalışan arkadaşlarımızın tespit ettiği konular üzerinde araştırmalarımız da oluyor. Belirlenen ve üzerinde araştırma yapılan konular daha sonra akademilerde eğitim konusu da olabiliyor.
Esas aldığımız konular araştırmacı insanlar, sosyolojik, tarihi araştırmalarını gözden geçiriyoruz. Önderliğin tezlerini, tarihi bilgileri kaynak olarak alıyoruz. Ancak Rojava’da öyle çok faydalanabileceğimiz şekilde kaynağa da ulaşmak zor. Bir de var olan kitaplar gerçek tarihi yansıtmıyor, bize çok fazla faydası olmuyor. Onun dışında internet ortamında da çok fazla kaynağa ulaşmak zor. Yani bizim dışımızda nasıl yazılmış yaşanmış bunlar önemli bizim için. En çok çalışmalarımızı güçlendiren ve yön veren Önder APO düşünce ve felsefesidir. Ancak genel anlamda daha çok araştırmayı yapmak için imkana ve daha çok kaynağa ulaşma ihtiyacımız vardır.
‘’SAVAŞ VE AMBARGODAN DOLAYI ÇALIŞMAMIZ İSTENİLEN DÜZEYDE DEĞİL’’
– Komitede ne kadar çalışan var, üyeleri seçerken nelere dikkat ediyorsunuz?
Çalışmalarımızı yeni yeni oturtmaya çalışıyoruz. Bundan dolayı henüz fazla sayıda çalışma arkadaşımız yok. Çünkü çalışmalar henüz kurumsal bir aşamada olduğu için istenilen seviyede çalışan ve alt yapaya henüz ulaşamadık. Ancak bu çalışmalarımız önemli ve tüm toplum sorunlarını ilgilendirir. Bunan dolayı da bu çalışmalara ilgi duyan yada katkı sunmak isteyen tüm akademisyen, tarihçi, araştırmaya meraklı kişiler, sosyologlar vb. bize katılabilir, üye olabilir.
– Merkez Rojava’daki bütün kadınlara ulaşabiliyor mu?
Rojavadaki bütün kadınlara ulaşma çabasındayız. Cizirê bölgesinde çalışmalarımız belli bir seviyeye ulaştı denilebilinir. Ancak Afrin ve Kubanî’ye geniş anlamda ulaşmak biraz daha zor. Çünkü Rojava’da bir savaş ve ambargo durumu yaşandığından dolayı çalışmamızı da istenilen düzeyde yürütemiyoruz.
– Çalışmanın merkezi nerede, başka yerlerde de şubeleri açıldı mı?
Şimdilik çalışma merkezimiz sadece Rimelan da var. Henüz Efrin ve Kubanê bölgelerinde merkezi kurumumuzu geliştiremedik. Ancak önümüzdeki süreçte oralarda da çalışmalarımızı güçlendireceğiz.
– Yayınlanan broşür veya kitapçıklar var mı ?
Şu ana kadar 3 broşür hazırladık. Cinsiyetçi toplum sorunları ve çözüm yolu. Demokratik ulus içerisinde ortak yaşam nasıl olur. Bu broşürler henüz yayınlanmadı. Kadın ve hukuka ilişkin hazırladığımız broşür de henüz yayınlanmadı.
– Broşürleriniz hangi dilde yayınlanıyor?
Broşürler Arapça dili ile yayınlanıyor. Ancak önümüzdeki günlerde Kürtçe ’ye çevireceğiz.
– Çalışmalarınızın sonuçları nasıl?
Henüz sonuç alma noktasında somut bir şey söylenemez. Çünkü henüz kısa bir süre oldu çalışmaya başlayalı ancak çalışmalarımız olumlu gidiyor.
Didar Botan
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.navendalekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net – www.lekolin.info