26 Şubat 2013 Salı Saat 15:18
Alman başbakanı Merkel’in dün gece sonra eren Türkiye ziyaretinin sonuçları ve yankıları gündemde. Erdoğan’ın AB üyeliği, Suriye krizi ve PKK’ye karşı mücadele konularında Merkel’den umduğu desteği alamadığı belirtiliyor. Alman basınına göre, soğuk havada geçen Erdoğan-Merkel görüşmesi Türkiye açısından çok da başarılı değildi.
Fransa’nın Türkiye’nin Avrupa Birliği üyeliği müzakere başlıklarından biri olan “bölgesel politika” önündeki blokajı kaldırması, Suriye krizi, Erdoğan’ın “Terör örgütlerine destek veriyorsunuz” suçlamaları ve Avrupa’ya yönelik artan tehdit ile blöfleri nedeniyle gözler Alman Başbakanı Angela Merkel’in iki günlük Türkiye ziyaretindeydi.
Ziyarette önemli bir ayrıntı ise Eylül ayında Almanya’da yapılacak federal seçimler öncesi Merkel’in Türkiye üzerinden ülkesinde yaşayan Türkiyeli göçmenlere mesaj vermek istemesiydi. Zaten Merkel’in hemen ardından ana muhalefet partisi SPD’nin lideri Sigmund Gabriel’in de Türkiye’ye gidecek olması “Seçim kampanyası Türkiye üzerinden başladı” şeklinde yorumlara neden oldu. Hıristiyan demokrat politikacı Merkel ise ziyaret boyunca sık sık “Almanyalı Türklere” mesaj vermeye çalıştı, onlar için “Türkiye ile köprümüzdür” dedi.
Ancak dün Erdoğan ile görüşmesinin ardından Merkel’in Türk hükümetinin isteklerine olumsuz baktığı, Ankara’nın kötü insan hakları ve düşünce özgürlüğü karnesine atıfta bulunması ise dikkatlerden kaçmadı. Erdoğan ile görüşmesinde gazetecilerin Türkiye ‘de özgürce çalışması gerektiğini söyleyen Merkel’in şu ifadeleri gündemde:
“Uzun tutukluluk süresinin kısaltılmasını ifade ettik. AB katılım müzakerelerini ele aldık. Bu sürecin ilerlemesini arzu ediyoruz. Türkiye’nin tam üyeliği konusunda tereddütlerim olmasına rağmen Akara Protokolü’nün uygulanması gerekiyor bir fasıl daha açılabilmesi için. İade talebi olduğunda bu talepler çok hassas inceleniyor, tutukluluk ve hükümlülük konularına bakılıyor. PKK, Türkiye’nin içinde bulunduğu süreç ben Almanya adına şunu söyleyebilirim biz PKK temsilcilerinin terör faaliyetlerine katılmak amacıyla başka örgütlerde çalıştığını biliyoruz.”
ALMAN BASINI: KÖTÜ BİR GÖRÜŞMEYDİ
Merkel’in dün Ankara’da verdiği mesajlar bugün Alman basınının ilk sıradaki gündem maddesi. Zira geçen hafta Merkel’in partisinin önemli isimlerinden Avrupa Birliği’nin Enerji Politikalarından sorumlu Komiseri Günter Öttinger’in “Belki de 10 yıl sonralarda yanınıza Paris’teki meslektaşınızı da alıp, sürüne sürüne Ankara’ya varıp ne olur AB’ye girin diyeceksiniz sözleri ve dışişleri bakanı Westerwelle’nin “Türkiye’nin AB üyelik sürecini hızlandırmalıyız” çıkışı nedeniyle gözler Merkel’in Ankara ziyaretindeydi.
Basındaki yorumlara göre şansölye, son dönemlerin en zor ziyaretlerinden birini gerçekleştirdi. Der Spiegel, Erdoğan ile görüşme için “Boğazda oturan yorucu adam”, Focus ise “Angela ve Recep’in arası karmakarışık” başlıklarını kullandı. Basında öne çıkan yorumlar ise şöyle:
“ERDOĞAN OBAMA’NIN ADAMI” (FAZ): Türkiye ve Almanya arasındaki ilişkilerin sürmesinin iki ülkenin çıkarına olduğunu yazan Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi “Ancak bu Merkel’in AB üyeliği konusundaki endişelerinden vazgeçtiği şeklinde anlaşılmasın” yorumunu yaptı. Gazete, daha birçok ayrıntının Brüksel ve Ankara’yı meşgul edeceğine dikkat çekti. Rainer Hermann imzalı gazetedeki bir başka yoruma göre Merkel, Avrupa yorgunu Türkiye’yi AB’ye çekmeye çalışıyor. Aynı yorumda Ankara-Washington ilişkilerinin hiç bir zaman olmadığı kadar iyi olduğu ve Erdoğan’ın AB yerine hemen her konuda Obama’ya başvurduğu belirtildi.
“AB ÜYELİĞİ HAYAL” (BİLD): ”AB üyeliği yoksa 60 yıl sonra mı?” başlığını kullanan ülkenin yüksek tirajlı gazetelerinden Bild, Türk Başbakanı Erdoğan’ın görüşmelerde keyifsiz olduğunu yazdı. Ankara’daki bir Alman diplomatın “Türkiye’nin asla AB’ye giremeyeceğini Merkel ve Erdoğan da iyi biliyor” şeklindeki sözlerini aktaran gazete, 2050 yılına kadar Türkiye’nin gelişeceğini, Avrupa kıtasının ise yaşlanacağını öne sürdü.
“AB’NİN TÜRKİYE’YE İHTİYACI VAR” (S.ZEİTUNG): ”35 başlıklı dostluk” başlık yorumunu kullanan Süddeutsche Zeitung gazetesi, Brüksel-Ankara hattındaki 35 müzakere başlığına dikkat çekti. İki ülkenin dostluğu için 35 başlığın az kaldığı, Türkiye’de azalan AB ilgisinin önemli bir engel olduğunu yazan gazete, “AB, Türkiye’ye ihtiyaç duyuyor” yorumunu yaptı.
“BELLİ Kİ KÖTÜ GEÇTİ” (TAZ): Erdoğan ve Merkel görüşmesi için ”Belli ki kötü gitti” başlığını kullanan Die Tageszeitung gazetesi Ankara’daki buluşmanın iyi geçmediğini ve iki liderin bildik görüşlerini tekrarladığını belirtti. Görüşmedeki soğuk havanın beden dillerine de yansıdığını yazan gazetedeki bir başka yorumda ise Türkiye ziyaretinin Merkel’in seçim kampanyası için önemli olduğunu öne sürüldü.
“ZOR BİR ADAY” (ALLGEMEİNE ZEİTUNG): Türkiye ve Almanya arasındaki dostluğun AB üyeliği sürecinde işe yaramayacağını öne süren gazete “Türkiye şüphesiz her konuda zor bir aday. En büyük engellerden biri Türkiye’deki insan hakları ihlalleri ve Kıbrıs sorunu. İki liderin dostluğu bu konularda soğuyor” yorumunu yaptı. Bulgaristan ve Romanya’yı Avrupa Birliği’ne alanların Türkiye’yi sürekli kapı önünde bekletemeyeceklerini öngören gazete, Türkiye’nin büyüyen ekonomisi ile bölgedeki stratejik konumuna dikkat çekti.
“MERKEL’İN İŞİ ZOR” (BERLİNER ZEİTUNG): Merkel’in başbakan kimliği ve lideri olduğu partisinin tabanı arasında sıkıştığını öne süren gazete, şansölyenin şahsi çekincelerine rağmen Türkiye’nin AB üyeliğinden yana olmasının önemli olduğunu yazdı. Gazeteye göre Merkel’in “Avrupalı bir Türkiye, bizim için daha önemli” konusunda ülkesini ikna etmesi zor, ancak bunu gerçekleştirse kendisine büyük bir puan getirir.
Perwer Yaş / ANF
Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi
www.navendalekolin.com – www.lekolin.org – www.lekolin.net – www.lekolin.info